Biện pháp thi công đường tạm công trường: Tải bản vẽ & Hướng dẫn chi tiết từ chuyên gia

22-09-2025 KXD Team

1. Giới thiệu tổng quan

Trong bất kỳ dự án xây dựng nào, từ dân dụng đến hạ tầng giao thông, đường tạm công trường (hay còn gọi là đường công vụ) là hạng mục huyết mạch, đảm bảo cho xe cơ giới, máy móc và công nhân di chuyển an toàn, hiệu quả. Một hệ thống đường tạm được thiết kế và thi công bài bản không chỉ giúp tối ưu tiến độ, giảm chi phí vận hành mà còn là yếu tố then chốt trong việc đảm bảo an toàn lao động. Bài viết này sẽ cung cấp một cái nhìn toàn diện về biện pháp thi công đường tạm, từ các tiêu chuẩn thiết kế đến kinh nghiệm thực chiến, kèm theo bộ tài liệu bản vẽ mẫu để kỹ sư có thể áp dụng ngay vào dự án của mình.

2. Quy trình thiết kế và thi công đường tạm chi tiết

2.1. Bước 1: Khảo sát và Lập kế hoạch tuyến

Mô tả: Đây là bước đầu tiên và quan trọng nhất. Kỹ sư cần tiến hành khảo sát kỹ lưỡng hiện trạng mặt bằng, bao gồm địa hình, địa chất, các công trình ngầm (nếu có) và hướng tuyến vận chuyển chính của dự án. Dựa trên cơ sở đó, lập kế hoạch hướng tuyến cho đường tạm, ưu tiên tuyến đường ngắn nhất, ít giao cắt, và thuận lợi nhất cho việc vận chuyển vật liệu, máy móc đến các vị trí thi công chính. Cần bám sát các yêu cầu trong tiêu chuẩn TCVN 9162:2012 (Công trình Thủy lợi - Đường thi công - Yêu cầu thiết kế) và có thể tham khảo TCVN 104:2007 về các yếu tố hình học cơ bản.
Lưu ý chuyên gia: Tránh lập tuyến đường đi qua các khu vực đất yếu, sụt lún hoặc có mực nước ngầm cao. Nếu bắt buộc, phải có biện pháp gia cố nền đất chi tiết (bóc hữu cơ, đắp vải địa kỹ thuật, đắp nền bằng cấp phối đá dăm loại 1). Hãy tính toán đến bán kính quay xe của các loại xe lớn nhất sẽ hoạt động trên công trường (xe bồn bê tông, xe tải ben, xe cẩu) để bố trí các đoạn cua và ngã rẽ hợp lý.

2.2. Bước 2: Dọn dẹp và Bóc lớp đất hữu cơ

Mô tả: Tiến hành phát quang cây cối, dọn dẹp chướng ngại vật trên toàn bộ phạm vi tuyến đường đã được định vị. Sử dụng máy ủi hoặc máy đào để bóc bỏ lớp đất hữu cơ (thường dày từ 20-30cm) cho đến khi gặp lớp đất ổn định.
Lưu ý chuyên gia: Lớp đất hữu cơ bóc ra cần được vận chuyển đến vị trí tập kết đúng quy định, tránh đổ bừa bãi gây cản trở các hạng mục khác và mất vệ sinh môi trường. Việc bóc không đủ sâu sẽ khiến nền đường yếu, dễ bị lún sụt sau một thời gian ngắn khai thác.

2.3. Bước 3: Thi công nền hạ và đắp đất K95/K98

Mô tả: Sau khi bóc hữu cơ, tiến hành san lấp, đắp nền đường theo cao độ thiết kế. Nền đường thường được đắp bằng đất phù hợp hoặc cát đen, lu lèn từng lớp (dày 20-30cm/lớp) để đạt độ chặt yêu cầu (thường là K95 đối với nền hạ và K98 đối với nền thượng).
Lưu ý chuyên gia: Độ ẩm của đất là yếu tố quyết định đến chất lượng lu lèn. Đất quá khô cần được tưới nước bổ sung, đất quá ướt cần phơi hoặc thay thế. Bắt buộc phải kiểm tra độ chặt (thí nghiệm bằng phễu rót cát hoặc phương pháp khác) tại mỗi lớp đắp trước khi thi công lớp tiếp theo.

2.4. Bước 4: Rải lớp cấp phối đá dăm và Lu lèn hoàn thiện

Mô tả: Thi công lớp móng đường bằng cấp phối đá dăm (CPĐD), thường là CPĐD loại II cho lớp dưới và CPĐD loại I cho lớp trên. Chiều dày mỗi lớp thường từ 15-20cm. Dùng máy san gạt để tạo phẳng và tạo dốc mui luyện (thường là 2%) về hai bên để thoát nước mặt. Sau đó, dùng lu rung và lu bánh lốp để lu lèn đến khi đạt độ chặt yêu cầu (thường là K98).
Lưu ý chuyên gia: Trong quá trình lu, phải liên tục tưới nước để đảm bảo độ ẩm tối ưu, giúp các hạt vật liệu lèn chặt vào nhau. Bề mặt lớp CPĐD sau khi lu phải bằng phẳng, không được có hiện tượng "lượn sóng".

2.5. Bước 5: Bố trí hệ thống thoát nước và biển báo an toàn

Mô tả: Dọc hai bên đường tạm, cần bố trí hệ thống rãnh thoát nước tạm để thu và dẫn nước mặt, tránh để nước ngấm vào kết cấu nền móng đường. Đặt các cống ngang đường tại các vị trí trũng hoặc giao cắt với dòng chảy tự nhiên. Cuối cùng, cắm đầy đủ các biển báo an toàn: biển báo tốc độ (thường là 10-20 km/h), biển báo tải trọng, biển báo nguy hiểm tại các khúc cua, ngã rẽ.
Lưu ý chuyên gia: Rãnh thoát nước có thể là rãnh đất gia cố tạm hoặc xây bằng gạch. Phải thường xuyên nạo vét, khơi thông dòng chảy, đặc biệt là vào mùa mưa. Hệ thống biển báo phải được lắp đặt chắc chắn, dễ quan sát cả ngày lẫn đêm (có thể dùng biển báo phản quang).

3. Các lỗi thường gặp và cách khắc phục

Lỗi 1: Nền đường bị lún, tạo "ổ gà" sau thời gian ngắn sử dụng.
- Hậu quả: Gây mất an toàn cho phương tiện, giảm tốc độ di chuyển, tăng chi phí bảo trì và hỏng hóc máy móc.
- Giải pháp: Tuân thủ nghiêm ngặt quy trình xử lý nền và lu lèn. Không được "đốt cháy giai đoạn" bằng cách đắp lớp quá dày hoặc lu lèn khi độ ẩm không đạt. Tại các vị trí đất yếu, bắt buộc phải sử dụng vải địa kỹ thuật ngăn cách và gia cường.
Lỗi 2: Đường ngập úng, lầy lội vào mùa mưa.
- Hậu quả: Giao thông bị đình trệ, gián đoạn việc cung cấp vật tư, gây nguy cơ trơn trượt, tai nạn.
- Giải pháp: Thiết kế độ dốc ngang mặt đường (mui luyện) đủ tiêu chuẩn (tối thiểu 2%). Hệ thống rãnh dọc hai bên phải đủ sâu và có độ dốc để thoát nước triệt để. Thường xuyên kiểm tra và nạo vét cống, rãnh.
Lỗi 3: Bụi bẩn phát tán ra khu vực xung quanh.
- Hậu quả: Ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe của công nhân cũng như người dân khu vực lân cận.
- Giải pháp: Bố trí xe tưới nước phun ẩm mặt đường thường xuyên, đặc biệt là vào những ngày hanh khô. Có thể phủ một lớp đá mạt mỏng trên cùng để hạn chế bụi.

4. Tải ngay bộ tài liệu đầy đủ

Để hỗ trợ các kỹ sư có một tài liệu tham khảo trực quan và chuyên nghiệp, chúng tôi đã biên soạn bộ bản vẽ biện pháp thi công đường tạm chi tiết.

5. FAQ – Giải đáp thắc mắc thường gặp

Câu hỏi 1: Chiều rộng tối thiểu của đường tạm công trường là bao nhiêu?
- Trả lời: Theo kinh nghiệm, chiều rộng tối thiểu cho một làn xe là 3.5m. Nếu đường tạm cần cho 2 làn xe tránh nhau, chiều rộng nên từ 6-7m để đảm bảo an toàn.
Câu hỏi 2: Có cần phải thí nghiệm vật liệu đầu vào cho đường tạm không?
- Trả lời: Có. Mặc dù là công trình tạm, việc kiểm tra các chỉ tiêu cơ lý của đất đắp và cấp phối đá dăm là rất cần thiết để đảm bảo chất lượng và sự ổn định của con đường trong suốt quá trình thi công dự án.
Câu hỏi 3: Tần suất bảo trì, sửa chữa đường tạm như thế nào?
- Trả lời: Cần có đội duy tu, bảo dưỡng kiểm tra hàng ngày. Ngay khi phát hiện "ổ gà" hoặc các hư hỏng nhỏ, cần phải vá sửa ngay lập tức để tránh hư hỏng lan rộng, gây tốn kém chi phí sửa chữa lớn sau này.