Biện Pháp Thi Công Xây Tường Gạch Chuẩn Spec Kỹ Thuật & Bản Vẽ CAD

30-09-2025 KXD Team

1. Giới thiệu tổng quan

Xây tường là một trong những công tác cốt lõi, quyết định đến chất lượng, sự bền vững và thẩm mỹ của mọi công trình. Một bức tường được thi công đúng kỹ thuật không chỉ đảm bảo khả năng chịu lực, cách âm, cách nhiệt mà còn là nền tảng cho các công tác hoàn thiện sau này. Tuy nhiên, đằng sau sự đơn giản của việc đặt những viên gạch lên nhau là hàng loạt các tiêu chuẩn và yêu cầu kỹ thuật khắt khe.

Bài viết này sẽ hệ thống hóa toàn bộ biện pháp thi công xây tường gạch một cách chi tiết nhất, từ khâu chuẩn bị đến nghiệm thu, kèm theo những kinh nghiệm thực chiến từ công trường và bộ bản vẽ spec kỹ thuật đầy đủ để các kỹ sư, kiến trúc sư tham khảo và áp dụng.

2. Quy trình 5 bước thi công xây tường chuẩn kỹ thuật

Để đảm bảo chất lượng tường xây, cần tuân thủ nghiêm ngặt quy trình 5 bước dưới đây, tham chiếu theo TCVN 4085:2011 (Kết cấu gạch đá - Tiêu chuẩn thi công và nghiệm thu).

2.1. Bước 1: Chuẩn bị mặt bằng và vật liệu

Mô tả:
- Vệ sinh sạch sẽ vị trí xây, loại bỏ bụi bẩn, vữa vụn, dầu mỡ.
- Định vị tim trục tường xây bằng máy toàn đạc hoặc máy laser, căng dây mực đánh dấu vị trí tường trên sàn.
- Tập kết gạch gần vị trí xây, đảm bảo gạch sạch, không dính đất bẩn. Gạch phải được tưới ẩm đủ độ (không quá khô để hút nước của vữa, không quá ướt làm vữa bị nhão).
- Chuẩn bị cát, xi măng đúng chủng loại theo thiết kế, sàng lọc cát để loại bỏ tạp chất.
Lưu ý chuyên gia: Nhiều đội thợ bỏ qua khâu tưới ẩm gạch để tiết kiệm thời gian, đây là lỗi sai nghiêm trọng. Gạch khô sẽ hút hết nước trong vữa, gây nứt mạch vữa và giảm cường độ bám dính, tường dễ bị thấm và nứt sau này.

2.2. Bước 2: Trộn vữa xây đúng mác

Mô tả: Trộn vữa xi măng - cát theo đúng cấp phối (mác vữa) quy định trong bản vẽ thiết kế, thông thường là mác 50 hoặc 75. Vữa phải được trộn đều, đảm bảo độ dẻo, không quá khô hoặc quá nhão. Chỉ nên trộn lượng vữa đủ dùng trong khoảng 1-2 giờ để tránh vữa bị "chết".
Lưu ý chuyên gia: Nên sử dụng máy trộn để đảm bảo vữa đồng nhất. Nếu trộn tay, phải trộn khô xi măng và cát trước rồi mới cho nước từ từ vào, trộn đến khi đạt độ dẻo yêu cầu.

2.3. Bước 3: Tiến hành xây tường

Mô tả:
1. Xây lớp đáy: Rải một lớp vữa lót ở chân tường, dày khoảng 10-15mm.
2. Căng dây: Căng dây lèo (dây rọi) theo mép ngoài của hàng gạch để đảm bảo tường thẳng theo cả phương ngang và phương dọc.
3. Rải vữa: Dùng bay rải vữa cho hàng gạch tiếp theo, miết vữa gọn gàng.
4. Đặt gạch: Đặt viên gạch nhẹ nhàng theo dây căng, dùng cán bay gõ nhẹ để điều chỉnh gạch vào đúng vị trí.
5. Xây theo nguyên tắc chữ Công: Các hàng gạch phải được xây so le nhau (mạch vữa đứng của hàng trên phải nằm giữa viên gạch của hàng dưới), không được trùng mạch.
Lưu ý chuyên gia:
- Chiều cao mỗi đợt xây không nên quá 1.5m để tường có thời gian ổn định, tránh nguy cơ phình, đổ.
- Tại các vị trí cửa đi, cửa sổ phải lắp đặt lanh tô. Tại các vị trí giao tường hoặc tường dài, cần bổ sung giằng tường bằng thép râu hoặc lưới thép theo đúng quy định của bản vẽ spec.
- Mạch vữa ngang phải dày từ 8-12mm, mạch vữa đứng từ 8-10mm. Mạch vữa phải "no" (đầy đặn).

2.4. Bước 4: Miết mạch và vệ sinh

Mô tả: Sau khi xây xong một đoạn,趁 vữa còn chưa khô cứng hoàn toàn, dùng bay nhỏ miết các mạch vữa cho phẳng và gọn gàng. Dùng chổi hoặc bàn chải làm sạch phần vữa rơi vãi trên bề mặt tường.
Lưu ý chuyên gia: Việc miết mạch không chỉ tăng thẩm mỹ mà còn giúp mạch vữa đặc chắc hơn, tăng khả năng chống thấm cho tường.

2.5. Bước 5: Bảo dưỡng và nghiệm thu

Mô tả: Tường sau khi xây cần được bảo dưỡng ẩm. Tiến hành tưới nước 1-2 lần/ngày trong khoảng 3 ngày đầu (tùy điều kiện thời tiết) để vữa đạt cường độ tốt nhất, tránh nứt do mất nước nhanh. Nghiệm thu độ phẳng, độ thẳng đứng, kích thước và chất lượng mạch vữa.
Lưu ý chuyên gia: Tuyệt đối không được tác động lực mạnh hoặc thi công các hạng mục khác gây rung động lên tường mới xây trong vòng 24-48 giờ đầu tiên.

3. Các lỗi sai kinh điển khi xây tường và cách khắc phục

Lỗi 1: Tường không thẳng, bị "phình bụng".
- Hậu quả: Mất thẩm mỹ, tốn vữa tô trát, giảm khả năng chịu lực.
- Giải pháp: Luôn dùng dây rọi, livo kiểm tra độ thẳng đứng sau mỗi vài hàng gạch. Căng dây lèo chuẩn và không xây quá cao trong một lần.
Lỗi 2: Mạch vữa không đều, không "no".
- Hậu quả: Tường yếu, dễ bị thấm nước tại các vị trí mạch rỗng.
- Giải pháp: Thợ phải có tay nghề, kiểm soát lượng vữa rải đều tay. Phải chèn đầy vữa vào mạch đứng.
Lỗi 3: Không cấy thép râu/giằng tường tại vị trí tiếp giáp cột bê tông.
- Hậu quả: Gây nứt tường ở vị trí tiếp giáp giữa tường và cột sau một thời gian sử dụng do co ngót vật liệu không đồng đều.
- Giải pháp: Khoan cấy thép râu D6 hoặc D8 vào cột bê tông, khoảng cách ~500mm một râu, và bẻ gập vào trong lõi tường xây.

4. Tải ngay bộ tài liệu đầy đủ

ắm rõ từng chi tiết kỹ thuật và có ngay một bộ hồ sơ mẫu để áp dụng vào dự án, đừng bỏ lỡ bộ tài liệu độc quyền từ Kênh Xây Dựng. Bộ tài liệu bao gồm biện pháp thi công chi tiết và bản vẽ AutoCAD đầy đủ các ghi chú kỹ thuật quan trọng.

5. FAQ – Giải đáp thắc mắc thường gặp

Câu hỏi 1: Tỷ lệ trộn vữa xây tường tiêu chuẩn là bao nhiêu?
- Trả lời: Tỷ lệ này phụ thuộc vào mác vữa. Ví dụ, với vữa mác 75, tỷ lệ thông thường là 1 xi măng : 8 cát (theo thể tích) và lượng nước phù hợp. Tuy nhiên, cần tuân thủ chính xác theo định mức vật tư và chỉ định kỹ thuật của dự án.
Câu hỏi 2: Một ngày nên xây tường cao bao nhiêu là hợp lý?
- Trả lời: Theo quy phạm, không nên xây tường cao quá 1.5m trong một ngày để đảm bảo vữa có đủ thời gian đông kết, tránh tường bị biến dạng hoặc sụp đổ dưới tải trọng của các lớp gạch bên trên.
Câu hỏi 3: Tại sao phải xây gạch theo kiểu chữ Công (so le mạch)?
- Trả lời: Xây so le mạch giúp các viên gạch khóa vào nhau, tạo thành một khối tường đồng nhất. Lực tác động lên tường sẽ được phân bổ đều ra một diện tích lớn hơn, giúp tường chịu lực tốt hơn và tránh hình thành các đường nứt dọc theo mạch vữa.