Biện pháp thi công xây trát ngoài (Full File CAD)

06-10-2025 KXD Team

1. Giới thiệu tổng quan

Công tác xây trát tường ngoài là hạng mục then chốt, quyết định đến tính thẩm mỹ, độ bền và khả năng chống thấm của toàn bộ công trình. Một bức tường ngoài được thi công đúng kỹ thuật không chỉ tạo nên vẻ đẹp kiến trúc mà còn là lớp áo giáp bảo vệ kết cấu bên trong khỏi các tác động khắc nghiệt của thời tiết.

Bài viết này, Kenhxaydung.vn sẽ hệ thống hóa toàn bộ quy trình, kỹ thuật và các lưu ý "xương máu" từ công trường, đồng thời cung cấp bộ hồ sơ bản vẽ biện pháp thi công đầy đủ để các kỹ sư, giám sát có thể áp dụng ngay vào dự án của mình.

2. Quy trình 7 bước thi công xây trát ngoài chuẩn kỹ thuật

Để đảm bảo chất lượng lớp trát ngoài tối ưu, cần tuân thủ nghiêm ngặt quy trình 7 bước sau đây, tham chiếu theo TCVN 9377-2:2012.

2.1. Bước 1: Chuẩn bị mặt bằng, vật liệu và nhân lực

Mô tả: Tập kết đầy đủ vật liệu (cát, xi măng, nước sạch, phụ gia nếu có) đúng chủng loại và chất lượng đã được phê duyệt. Sàng cát loại bỏ tạp chất, rác bẩn. Chuẩn bị nhân công có tay nghề và các thiết bị cần thiết như máy trộn, vận thăng, dụng cụ xây trát.
Lưu ý chuyên gia: Cát dùng cho trát ngoài nên là cát đen đã được sàng kỹ, mô-đun độ lớn phù hợp. Luôn kiểm tra date của xi măng, tuyệt đối không dùng xi măng đã vón cục hoặc hết hạn.

2.2. Bước 2: Lắp dựng và nghiệm thu giàn giáo

Mô tả: Lắp dựng hệ giàn giáo bao che ngoài công trình đảm bảo an toàn, vững chắc, đủ không gian thao tác. Mặt sàn giàn giáo phải được lót ván hoặc lưới để tránh rơi vãi vật liệu. Hệ giàn giáo phải được neo chặt vào kết cấu công trình.
Lưu ý chuyên gia: Khoảng cách từ mặt sàn thao tác của giàn giáo đến mặt tường trát không nên quá 40cm để đảm bảo tư thế làm việc thuận lợi và chất lượng lớp trát đồng đều. Luôn có biển báo an toàn và lưới bao che đầy đủ.

2.3. Bước 3: Vệ sinh và tạo ẩm bề mặt tường

Mô tả: Dùng chổi sắt, máy xịt nước áp lực cao để làm sạch bề mặt tường xây, loại bỏ bụi bẩn, dầu mỡ, rêu mốc. Các vị trí bê tông (dầm, cột, lanh tô) cần được đục nhám tạo độ bám dính.
Lưu ý chuyên gia: Đây là bước cực kỳ quan trọng nhưng hay bị xem nhẹ. Trước khi trát 1-2 tiếng, phải tưới nước tạo ẩm cho tường. Tường phải đủ ẩm nhưng không được đọng nước. Nếu tường quá khô sẽ hút hết nước của vữa, gây nứt và giảm cường độ.

2.4. Bước 4: Đắp mốc, ghém tường

Mô tả: Dùng máy laser hoặc quả dọi để xác định độ phẳng của tường. Đắp các "mốc" vữa xi măng ở các góc và trên bề mặt tường (khoảng cách 1.5-2m/mốc). Sau đó dùng thước nhôm nối các mốc này lại tạo thành các đường "ghém" (gờ vữa) thẳng và phẳng.
Lưu ý chuyên gia: Chiều dày của mốc và ghém chính là chiều dày của lớp trát sau này. Phải kiểm tra chéo bằng thước để đảm bảo tất cả các mốc và ghém đồng phẳng tuyệt đối.

2.5. Bước 5: Thi công trát (2 lớp)

Mô tả:
- Lớp 1 (Lớp lót): Trát một lớp vữa lót dày khoảng 10-12mm vào giữa các đường ghém. Dùng thước nhôm cán phẳng theo các đường ghém. Dùng bay vỗ nhẹ để vữa bám chắc vào tường.
- Lớp 2 (Lớp áo): Sau khi lớp 1 se mặt, tiến hành trát lớp áo hoàn thiện dày khoảng 3-5mm.
Lưu ý chuyên gia: Trát tường ngoài trời bắt buộc phải trát 2 lớp. Việc này giúp hạn chế tối đa các vết nứt co ngót. Vữa cho lớp lót có thể trộn mác cao hơn một chút so với lớp áo để tăng độ bám dính và chống thấm.

2.6. Bước 6: Hoàn thiện và bảo dưỡng

Mô tả: Sau khi trát lớp áo, đợi vữa se mặt, dùng bàn xoa gỗ hoặc xoa xốp xoa nhẹ theo vòng tròn để tạo mặt phẳng đồng nhất. Các góc cạnh, chân tường, viền cửa sổ phải được xử lý sắc nét.
Lưu ý chuyên gia: Công tác bảo dưỡng là bắt buộc. Sau khi trát khoảng 4-6 giờ (tùy thời tiết), tiến hành phun nước dưỡng ẩm. Thực hiện liên tục 2-3 lần/ngày trong 3-5 ngày đầu tiên để tránh nứt do mất nước đột ngột. Nếu trời nắng gắt, cần che chắn bằng lưới để giảm tốc độ bốc hơi nước.

2.7. Bước 7: Nghiệm thu

Mô tả: Kiểm tra độ phẳng bằng thước nhôm 2m. Kiểm tra độ bám dính bằng cách gõ nhẹ lên bề mặt. Kiểm tra kích thước hình học, độ thẳng của các cạnh. Bề mặt không được có vết nứt, vết ố, lồi lõm cục bộ.
Lưu ý chuyên gia: Sai số độ phẳng cho phép không vượt quá 3mm trên suốt chiều dài thước 2m. Mọi vị trí bong rộp (tiếng kêu bộp bộp khi gõ) đều phải đục ra và trát lại.

3. Các lỗi thường gặp khi thi công trát ngoài và cách khắc phục

Lỗi 1: Nứt chân chim, nứt dăm bề mặt
- Hậu quả: Mất thẩm mỹ, tạo điều kiện cho nước thấm vào bên trong.
- Giải pháp: Do vữa trộn không đều, tường quá khô hoặc không bảo dưỡng. Khắc phục bằng cách trộn vữa đúng tỷ lệ, tạo ẩm tường kỹ và bảo dưỡng phun nước liên tục trong những ngày đầu.
Lỗi 2: Lớp trát bị bong, rộp (phồng)
- Hậu quả: Lớp trát mất khả năng bám dính, có thể rơi rụng gây nguy hiểm.
- Giải pháp: Nguyên nhân chính là do bề mặt tường không được vệ sinh sạch sẽ, còn dính bụi bẩn, dầu mỡ. Phải làm sạch và tạo nhám bề mặt kỹ trước khi trát.
Lỗi 3: Tường không phẳng, bị "lượn sóng"
- Hậu quả: Ảnh hưởng nghiêm trọng đến thẩm mỹ khi sơn bả, đặc biệt khi có ánh sáng xiên chiếu vào.
- Giải pháp: Do công tác đắp mốc, ghém tường làm ẩu, không kiểm tra bằng máy laser hoặc thước. Phải thực hiện bước ghém tường thật cẩn thận và chuẩn xác.

4. Tải ngay bộ tài liệu đầy đủ

Để hỗ trợ các kỹ sư triển khai công việc hiệu quả và chính xác nhất, Kenhxaydung.vn đã tổng hợp bộ hồ sơ biện pháp thi công xây trát chi tiết, bao gồm cả thuyết minh và bản vẽ CAD.

5. FAQ – Giải đáp thắc mắc thường gặp

Câu hỏi 1: Chiều dày lớp vữa trát ngoài bao nhiêu là đúng tiêu chuẩn?
- Trả lời: Theo TCVN 9377-2:2012, chiều dày lớp vữa trát thông thường dao động từ 15mm đến 20mm. Không nên trát quá dày trong một lần để tránh vữa bị chảy hoặc nứt.
Câu hỏi 2: Tại sao tường ngoài sau khi trát hay bị nứt dăm?
- Trả lời: Có 3 nguyên nhân chính: 1) Tỷ lệ trộn vữa sai, quá nhiều xi măng. 2) Bề mặt tường quá khô khi trát. 3) Không được bảo dưỡng, tường bị mất nước quá nhanh dưới tác động của nắng và gió.
Câu hỏi 3: Trát tường ngoài bao lâu thì có thể tiến hành sơn chống thấm?
- Trả lời: Để đảm bảo an toàn, nên đợi cho lớp trát khô hoàn toàn và ổn định kết cấu. Thời gian chờ tối thiểu là 14-21 ngày trong điều kiện thời tiết khô ráo bình thường trước khi thi công lớp sơn chống thấm.