Bản Vẽ Biện Pháp Thi Công Chống Sét Tòa Nhà Chi Tiết (A-Z)

06-10-2025 KXD Team

1. Giới thiệu tổng quan

Hệ thống chống sét là một hạng mục tối quan trọng trong bất kỳ công trình xây dựng nào, từ nhà ở dân dụng đến các tòa nhà cao tầng, nhà xưởng công nghiệp. Một hệ thống được thiết kế và thi công đúng kỹ thuật không chỉ bảo vệ kết cấu công trình mà còn đảm bảo an toàn tuyệt đối cho con người và các thiết bị điện tử đắt tiền bên trong.

Bài viết này sẽ không chỉ cung cấp một cái nhìn tổng quan mà còn đi sâu vào quy trình thi công thực tế, từ việc đọc hiểu bản vẽ đến các bước lắp đặt ngoài công trường, kèm theo bộ tài liệu mẫu để các kỹ sư, kiến trúc sư tham khảo và áp dụng.

2. Quy trình thi công hệ thống chống sét từ bản vẽ ra thực tế

Để triển khai một hệ thống chống sét hiệu quả, việc tuân thủ nghiêm ngặt quy trình kỹ thuật là bắt buộc. Dưới đây là 5 bước cốt lõi được các chuyên gia và kỹ sư M&E áp dụng.

2.1. Bước 1: Công tác chuẩn bị và tập kết vật tư

Mô tả: Trước khi thi công, đội ngũ kỹ sư phải nghiên cứu kỹ bản vẽ thiết kế, kiểm tra và tập kết đầy đủ vật tư tại công trường. Các vật tư chính bao gồm: kim thu sét (loại cổ điển hoặc phát tia tiên đạo), cáp đồng thoát sét (tiết diện theo thiết kế), cọc tiếp địa, thuốc hàn hóa nhiệt, khuôn hàn, hộp kiểm tra điện trở, và các loại kẹp, phụ kiện liên quan.
Lưu ý chuyên gia: Luôn yêu cầu nhà cung cấp trình đầy đủ giấy tờ CO (Chứng nhận xuất xứ), CQ (Chứng nhận chất lượng) cho các vật tư quan trọng như kim thu sét, cáp thoát sét. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng cho công tác nghiệm thu sau này.

2.2. Bước 2: Thi công hệ thống tiếp địa

Mô tả: Đây là bước quan trọng nhất, quyết định hiệu quả của toàn hệ thống. Quy trình bao gồm việc đào rãnh, đóng cọc tiếp địa theo đúng vị trí và khoảng cách trên bản vẽ (thường cách nhau bằng 1-2 lần chiều dài cọc). Các cọc được liên kết với nhau bằng cáp đồng thông qua các mối hàn hóa nhiệt để đảm bảo tính dẫn điện và độ bền.
Lưu ý chuyên gia: Sau khi thi công xong hệ thống tiếp địa, phải tiến hành đo điện trở. Theo TCVN 9385:2012, điện trở tiếp địa của hệ thống chống sét phải đảm bảo Rđa^ˊt≤10Ω. Nếu đo không đạt, phải tiến hành đóng thêm cọc hoặc sử dụng hóa chất giảm điện trở đất.

2.3. Bước 3: Lắp đặt dây dẫn sét (dây thoát sét)

Mô tả: Dây dẫn sét được đi từ vị trí hộp kiểm tra nối với hệ thống tiếp địa lên đến vị trí lắp đặt kim thu sét trên mái. Dây phải được đi trong ống bảo vệ (PVC, HDPE) và cố định vào kết cấu công trình bằng các kẹp chuyên dụng.
Lưu ý chuyên gia: Ưu tiên đường đi thẳng nhất có thể, hạn chế tối đa các điểm uốn cong. Nếu bắt buộc phải uốn, bán kính uốn phải lớn để tránh phát sinh tia lửa điện thứ cấp khi có dòng sét đi qua. Tuyệt đối không đi dây thoát sét song song và quá gần với các đường dây điện, dây tín hiệu khác.

2.4. Bước 4: Lắp đặt kim thu sét

Mô tả: Kim thu sét được lắp đặt tại vị trí cao nhất của công trình, nơi có khả năng thu hút sét tốt nhất. Kim được gắn trên một trụ đỡ chắc chắn và kết nối với dây dẫn sét thông qua một khớp nối chuyên dụng.
Lưu ý chuyên gia: Vùng bán kính bảo vệ của kim thu sét phải bao trùm toàn bộ công trình. Đối với các tòa nhà có diện tích mái rộng, cần tính toán và bố trí nhiều kim thu sét hoặc kết hợp với hệ thống lưới chống sét để đảm bảo không có "vùng mù".

2.5. Bước 5: Kiểm tra, đo đạc và nghiệm thu

Mô tả: Sau khi hoàn thành lắp đặt, kỹ sư giám sát sẽ tiến hành kiểm tra lại toàn bộ các mối nối, điểm tiếp xúc. Sử dụng máy đo điện trở tiếp địa chuyên dụng để kiểm tra lại lần cuối. Hoàn thiện hồ sơ, bản vẽ hoàn công và mời các bên liên quan tiến hành nghiệm thu.
Lưu ý chuyên gia: Lập biên bản đo điện trở tiếp địa có chữ ký của các bên liên quan và lưu vào hồ sơ nghiệm thu. Hệ thống chống sét cần được kiểm định định kỳ (thường là 12 tháng/lần) để đảm bảo luôn hoạt động tốt.

3. Các lỗi sai "chết người" khi thi công chống sét cần tránh

Lỗi 1: Thi công hệ tiếp địa không đạt yêu cầu (Rđa^ˊt>10Ω)
- Hậu quả: Hệ thống mất khả năng tản dòng sét xuống đất một cách nhanh chóng, gây nguy cơ sét đánh ngược vào công trình, phá hủy thiết bị.
- Giải pháp: Khảo sát địa chất kỹ lưỡng, tính toán số lượng cọc phù hợp và luôn luôn đo đạc kiểm tra sau khi thi công.
Lỗi 2: Sử dụng vật tư kém chất lượng, không rõ nguồn gốc
- Hậu quả: Cáp đồng không đủ tiết diện, kim thu sét không đúng tiêu chuẩn sẽ bị nóng chảy, phá hủy khi có dòng sét lớn. Các mối nối bị oxy hóa nhanh chóng làm mất khả năng dẫn điện.
- Giải pháp: Chỉ sử dụng vật tư có đầy đủ CO, CQ từ các nhà cung cấp uy tín.
Lỗi 3: Không liên kết đẳng thế hệ thống chống sét
- Hậu quả: Khi sét đánh, sự chênh lệch điện thế giữa hệ thống chống sét và các kết cấu kim loại khác (hệ thống ống nước, khung thép, vỏ thiết bị) sẽ gây ra phóng điện, cực kỳ nguy hiểm.
- Giải pháp: Phải có dây liên kết từ hệ thống tiếp địa chống sét đến hệ thống tiếp địa an toàn điện và các kết cấu kim loại lớn của công trình.

4. Tải ngay bộ tài liệu đầy đủ

Hiểu rõ lý thuyết là một chuyện, có trong tay một bộ bản vẽ và thuyết minh biện pháp thi công mẫu để tham khảo sẽ giúp công việc của bạn nhanh hơn gấp bội. Chúng tôi đã tổng hợp bộ tài liệu đầy đủ và chi tiết nhất.

Download Bản vẽ AutoCAD mẫu

5. FAQ – Giải đáp thắc mắc thường gặp

Câu hỏi 1: Một hệ thống chống sét hoàn chỉnh bao gồm những bộ phận chính nào?
- Trả lời: Một hệ thống chống sét trực tiếp điển hình gồm 3 bộ phận chính: 1. Bộ phận thu sét (Kim thu sét); 2. Bộ phận dây dẫn sét (Cáp đồng); 3. Bộ phận tiếp địa (Cọc tiếp địa và dây liên kết).
Câu hỏi 2: Điện trở tiếp địa cho hệ thống chống sét bao nhiêu là đạt yêu cầu?
- Trả lời: Theo tiêu chuẩn TCVN 9385:2012, điện trở suất của hệ thống tiếp địa phải nhỏ hơn hoặc bằng 10 Ohm (Rđa^ˊt≤10Ω). Đây là giá trị bắt buộc phải tuân thủ để đảm bảo an toàn.
Câu hỏi 3: Tại sao phải dùng hàn hóa nhiệt mà không dùng kẹp siết cáp thông thường cho các mối nối dưới đất?
- Trả lời: Mối nối dưới đất yêu cầu độ bền vĩnh cửu và khả năng dẫn điện tốt nhất. Kẹp siết cáp sau một thời gian sẽ bị oxy hóa, giảm tiếp xúc và mất tác dụng. Hàn hóa nhiệt tạo ra một mối nối đồng nhất về vật liệu (phân tử đồng liên kết vĩnh viễn), không bị ăn mòn và đảm bảo dẫn điện tốt nhất.